Coronatesten aan de lopende band
Lab Insights april 2020
Laboratoria zetten alle zeilen bij om alle aangevraagde SARS-CoV-2-testen desnoods 24/7 uit te voeren. Terwijl toeleveranciers nog betere en snellere testvarianten ontwikkelen, staan laboratoria voor de uitdaging om hun diagnostiek draaiende te houden door dreigende tekorten aan reagentia en disposables.
De electronische geur van wijn
Lab Insights februari 2020
Met twee varianten van de elektronische neus kan Vinoscent nauwkeurig de geur van wijn, kruiden en specerijen analyseren voor een smaakomschrijving die steeds dichter bij die van mensen komt.
“Een kweekvleesburger met grote friet graag”
Weet Magazine februari 2020
Stel je voor dat je écht vlees zou kunnen eten zonder dat daar voor een dier gedood hoeft te worden. Geen vegaburger of andere vleesvervanger, maar een runder biefstuk of hamburger die smaakt zoals die hoort te smaken. Is dat sciencefiction? Zeker niet. Kweekvlees is hard in ontwikkeling. Maak kennis met dit diervriendelijke maaltje.
ctDNA als selectiecriterium voor adjuvante chemotherapie
Oncologie up to date december 2018
Voor patiënten met coloncarcinoom stadium III biedt meting van circulerend tumor DNA in het bloed waarschijnlijk een goede mogelijkheid om het risico te bepalen op een recidief en vast te stellen welke patiënten baat kunnen hebben bij adjuvante chemotherapie. Binnenkort start de MEDOCC-CrEATE studie om dat verder te onderzoeken in een gerandomiseerde trial.
CRISPR-Cas - kansrijke veredelingstool
Lab Insights November 2019
De toevoeging van CRISPR-Cas aan de biotechnologische gereedschapskist heeft het wetenschappelijk en toegepast onderzoek de afgelopen jaren enorm versneld en gezorgd voor tal van nieuwe mogelijkheden. De Wageningse hoogleraar John van den Oost, een van de grondleggers van de techniek, legt uit hoe CRISPR-Cas werkt en waar het eigenlijk vandaan komt.
Keihard bewijs voor gendoping
Lab Insights juni 2019
Gendoping is al jaren verboden, maar nog altijd niet goed aan te tonen. Studenten van de TU Delft ontwikkelden voor de iGEM-competitie in het najaar van 2018 een nieuwe gendopingtest. De Groningse hoogleraar Hidde Haisma ontwikkelt een alternatieve test.
Zo vrij als een vogel - hoe weten trekvogels de weg?
Weet Magazine Oktober 2019
Elk najaar trekken miljoenen vogels de wereld over. Ook over Nederland, vooral ’s nachts. In sommige oktobernachten zijn dat er ruim twintig miljoen! Een intrigerend fenomeen, want hoe weten die vogels zo precies waar ze heen moeten en wanneer het de beste tijd is om te vertrekken? En hoe houden ze het vol om zulke lange afstanden te vliegen? Trekvogelprofessor Theunis Piersma kan daar meer over vertellen.
Van huid tot stamcel
Weet magazine december 2018
Menselijke embryo’s gebruiken voor stamcel onderzoek? Dat is tegenwoordig nergens meer voor nodig! Je kunt gewoon een paar huid- of bloedcellen in stamcellen veranderen. Hoe werkt dat?
Tumoren beter aanprikken met een robotarm
Medische Oncologie Juni 2018
Patiënten met levermetastasen ondergaan steeds vaker radiofrequente ablaties in plaats van of in aanvulling op een leveroperatie. Chirurg dr. Koert de Jong van het UMC Groningen is betrokken bij de ontwikkeling van een speciale robotarm om ablaties nog nauwkeuriger te kunnen uitvoeren.
Programmeren met DNA
Lab Insights mei 2018
Synthetische biologie zal de komende jaren een enorme impact hebben op onze maatschappij, verwacht Nadine Bongaerts (29). Vandaar dat ze zich inzet om meer bekendheid te geven aan deze technologie en de dialoog hierover op gang te brengen.
Receptomics: smaakpanel op een chip
Lab Insights Mei 2018
Onderzoekers uit Wageningen hebben een nieuwe ‘omics’- technologie ontwikkeld om smaak- en geurstoffen te meten in voedingsmiddelen: ‘Receptomics’. Dit is een soort combinatie van een ‘tong-op-een-chip’ en ‘neus-op-een-chip’. De vinding is ook interessant voor klinische toepassingen.
Wetenschapper voor een dag
Weet magazine april 2018
Lijkt het je wat om onderzoek te doen, maar heb je geen zin om er echt je baan van te maken? Geen nood. Tegenwoordig zijn er tal van mogelijkheden om als vrijwilliger een paar uurtjes mee te helpen met wetenschappelijk onderzoek. Gewoon in je achtertuin of achter je pc.
Blockchaintechnologie in het lab
Lab Insights April 2018
Een nieuw systeem op basis van blockchaintechnologie kan ziekenhuislaboratoria helpen om laboratoriumuitslagen veilig digitaal te versturen. Maastricht UMC+ wil er dit jaar live mee gaan.
Chemoradiotherapie verbetert overleving bij slokdarmkanker
Oncologie up to date April 2018
Chemoradiotherapie voorafgaand aan de operatie geeft een veel betere overleving bij patiënten met slokdarmkanker zonder dat dit ten koste gaat van hun kwaliteit van leven, zo bleek uit nieuwe resultaten van de CROSS-studie die prof. dr. Jan van Lanschot (gastro-intestinaal chirurg, Erasmus MC Kanker Instituut, Rotterdam) en collega’s onlangs publiceerden in The Journal of Clinical Oncology en in Annals of Oncology. Het vervolg, de SANO-studie, moet duidelijk maken in welke gevallen opereren zelfs helemaal niet nodig is.
Wanneer moet een acuut zieke kankerpatiënt naar de IC?
Medische Oncologie April 2018
Het is vaak een moeilijke beslissing: moet een acuut zieke kankerpatiënt wél of niet naar de intensive care? Internist-oncoloog dr. Monique Bos geeft enkele handvatten. Haar belangrijkste advies: niet treuzelen met besluiten!
65 nieuwe genetische factoren ontdekt voor borstkanker
Medische Oncologie April 2018
Een internationale groep van 550 onderzoekers en artsen heeft 65 nieuwe genetische factoren ontdekt die een rol spelen bij erfelijke vormen van mammacarcinoom. Afgelopen oktober publiceerden ze hierover in Nature. Een van de betrokken Nederlandse onderzoekers, klinisch moleculair geneticus dr. Rob van der Luijt van het UMC Utrecht, gaat in op de betekenis van deze ontdekking voor patiënten.
Betere zorg voor oudere kankerpatiënten
Medische Oncologie December 2017
Prof. dr. Johanneke Portielje beschouwt het als haar missie om te zorgen dat oudere kankerpatiënten een behandeling krijgen die beter aansluit bij hun persoonlijke situatie. Voorheen als internist-oncoloog in het HagaZiekenhuis en voorzitter van stichting GeriOnNe, sinds april 2017 ook als hoogleraar Geriatrische oncologie in Leiden. In haar oratie benadrukte Portielje de noodzaak van een ouderenspecifieke aanpak legde ze uit hoe hun behandeling beter kan met nieuwe prognostische modellen.
Biologicals uit de bio-nespresso?
Lab Insights November 2017
Apothekers zouden weer vaker het lab in moeten gaan om zelf medicijnen te maken, vindt de Utrechtse hoogleraar Huub Schellekens. De Transvaal Apotheek in Den Haag onder leiding van apotheker Paul Lebbink is een van de weinige apotheken die dit al wél doet, met name voor chemische medicijnen. Schellekens onderzoekt in hoeverre dit ook haalbaar is voor biologische medicijnen.
‘Dat zullen écht mammoetbacteriën zijn!’
Lab Insights September 2017
Wat begon als een interessant gesprek over antibiotica-resistentie liep voor arts-microbiologen Dries Budding en Bas Wintermans uiteindelijk uit op een uniek onderzoek naar de darmflora van een bevroren mammoet in Siberië.
De nano-battle tegen kanker
Lab Insights Juni 2017
Nanomedicijnen zijn misschien niet zo spectaculair als jaren werd gedacht, maar hebben nog altijd een speciale positie. Jaarlijks wordt er zelfs een speciale dag aan gewijd: de Nano World Cancer Day. Lab Insights interviewde een drietal onderzoekers voor een impressie van wat er in Nederland en Vlaanderen gaande is op dit gebied.
Op naar 2025 – voldoende alternatieven voor dierproeven?
Lab Insights Maart 2017
Van organen op een chip tot plakjes operatieafval – er zijn tal van alternatieven mogelijk als je dierproeven wilt vermijden. Maar is dat genoeg voor de Nederlandse ambitie om in 2025 vrijwel proefdiervrij te zijn?
Foodscan met je mobiel?
Lab Insights februari 2017
Consumenten kunnen nu zelf met voedselscanners analytische metingen doen aan hun etenswaren met hun mobiele telefoon. Het RIKILT Wageningen UR doet onderzoek naar de verdere ontwikkeling van deze revolutionaire technologie.
Bliep. Een geit! Elk dier zijn eigen streepjescode
Weet Magazine augustus 2016
Planten en dieren herkennen is niet zo simpel. Vogelliefhebbers kunnen je nog wel vertellen of die duif op je dak een houtduif of Turkse tortel is. Maar van welke vogel het veertje is dat je op straat vond? Bij insecten is het vaak nog lastiger. Alleen al in Nederland zijn er duizenden soorten. Zo zijn er al meer dan 56 soorten langpootmuggen, wereldwijd zelfs meer dan duizend. Hoe bepaal je welke soort er op je plafond zit? Een heuse 'DNA-streepjescode' kan uitkomst bieden.
Suikerziekte dan toch te genezen?
Weet Magazine juni 2016
Eenmaal diabetespatiënt, altijd diabetespatiënt. Tenminste, dat is wat jarenlang werd gedacht. Onderzoek van de Leidse hoogleraar Bart Roep biedt nieuw perspectief. Is suikerziekte misschien toch te genezen?
Seeing is believing
Laboratorium Magazine december 2015
Nieuwe optical mapping-apparatuur van Wageningen UR maakt het mogelijk om DNA-volgordes van complete chromosomen rechtstreeks te bekijken met fluorescente labeling. De techniek kan de opheldering van onbekende genomen met Next Generation Sequencing drastisch versnellen en verbeteren.
Webdossier: Herstel van beschadigde organen
Universiteit Leiden najaar 2015
Behandelmethoden voor chronische ziekten zijn beperkt. Artsen en onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de Universiteit Leiden werken aan nieuwe therapieën als alternatief voor orgaantransplantatie. Doel is om organen te herstellen in hun oorspronkelijke functie en op die manier de ziektes te genezen. Stamcellen spelen hierbij een belangrijke rol.
Diersporen uit eDNA
Laboratorium Magazine mei 2015
Onderzoekers van stichting RAVON hoeven zeldzame vissen en amfibieën tegenwoordig niet meer met pijn en moeite te vangen - ze kunnen ze met DNA-technieken in kaart brengen. De zogenaamde environmental DNA-techniek is bij deze dieren veelal goedkoper, gevoeliger en nauwkeuriger dan traditionele veldbiologische methoden.
Poep als medicijn
Weet Magazine april 2015
In plaats van medicijnen kun je patiënten met chronische darmstoornissen een bacteriecocktail toendienen. Zelfgemaakt of in de vorm van poep. Je moet er wat voor over hebben om gezond te worden..
Diesel uit plastic, dat ruimt lekker op!
Weet Magazine februari 2014
Plastic afval is niet alleen een probleem, maar ook een waardevolle grondstof. Je kunt er diesel van maken. Dat kan een mooie oplossing zijn voor al het kunststof dat ligt opgehoopt op tal van vuilnisbelten en ronddrijft in zeeën en oceanen.
Hoe schoner hoe zieker?
Weet Magazine augustus 2013
Mensen in ontwikkelingslanden hebben last van heel andere ziektes dan mensen in rijke landen. Op het Afrikaanse platteland hebben bijna alle kinderen wormen in hun darmen; een kind met astma kom je er bijna niet tegen. Opmerkelijk, vond Maria Yazdanbakhsh. Ze ontdekte dat het één met het ander te maken heeft en wil nu een medicijn ontwikkelen dat gebaseerd is op stofjes uit wormen.
Vaccinatie door je neus
Weet Magazine april 2013
Ziekmakers die via de neus je lichaam binnendringen, kun je het beste ter plekke bestrijden. Inenting via een neusspray is waarschijnlijk effectiever dan een prik.
Science parken recessieproof
Laboratorium Magazine februari 2013
Campussen en science parken blijven veel minder last te hebben van de economische crisis dan algemene bedrijventerreinen. De leegstand is beperkt, terwijl hun aantal sterk groeit. Nieuwe initiatieven zoals het LabHotel zullen hun positie nog verder kunnen versterken.
Eerst zien, dan geloven
Chemie Magazine april 2013
Wat gebeurt er precies in katalysatoren op het moment dat zij een chemisch proces uitvoeren? Dat is de vraag waarmee Bert Weckhuysen, hoogleraar Anorganische Chemie en Katalyse aan de Universiteit Utrecht, zich bezighoudt. Met unieke microscopen weet hij het antwoord op deze vraag steeds beter in beeld te brengen, en maakt daarmee de weg vrij naar verbetering van katalysatoren.
NFI: "Verrassing was gigantische"
Laboratorium Magazine december 2012
Breaking news op maandag 19 november: de politie in Friesland had een verdachte aangehouden in de zaak Marianne Vaatstra na DNA-verwantschapsonderzoek. "Dit laat natuurlijk niemand onberoerd, voor ons is het mooi dat de techniek ons zo ver heeft gebracht", zegt DNA-deskundige Lex Meulenbroek van het Nederlands Forensisch Instituut.
Een hartoperatie bij baby's in de buik
Cicero junior december 2012
Het LUMC is het enige Nederlandse ziekenhuis dat baby's al in de buik van de moeder kan opereren. Zelfs een hartoperatie is mogelijk, ook al is het hartje maar één centimeter groot.
Medicijn uit de aarde
Weet Magazine oktober 2012
Steeds meer bacteriën zijn ongevoelig voor antibiotica en kunnen daardoor levensgevaarlijk worden. Onderzoekers van de Universiteit Leiden hopen in grondbacteriën nieuwe antibiotica te vinden.
Genoombepaling voor bodemprijzen
Laboratorium Magazine februari 2011
DNA analyseren kan steeds sneller en goedkoper. De nieuwste technologie fotografeert of filmt losse DNA moleculen tijdens het kopieerproces, of volgt hun transport door een porie. Behalve een kostenbesparing levert 'single molecule sequencing' ook nieuwe onderzoeksmogelijkheden op.
Vijf chemici, vijf carriëres
C2W november 2009
Wat doen chemici in het midden van hun carrière? En komt dat overeen met hun verwachtingen? C2W ondervroeg vijf van hen in 2002, aan het begin van hun carrière, en nu in 2009 nog een keer. De vijf portretten illustreren opnieuw de veelzijdigheid van de chemie.
Sneller + beter = goedkoper
C2W mei 2008
Kostenbesparing in een lab is meer dan het zoeken naar goedkope pipetpuntjes. Veertien labmanagers doen een boekje open en delen hun belangrijkste tips en ervaringen.
Topsport & Technologie
Explore Juni 2006
Kunnen wetenschap en technologie iets betekenen voor de spelers van het Nederlands voetbalelftal? Een betere bal, een mooiere grasmat en speciale, beschermende kleding moeten de spelers helpen.